آسیب شناسی نانوذره مس بر بافت کبد و فراسنجه‌های خونی و بیوشیمیایی بچه‌ماهی قزل‌آلای‌رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss) پیش و پس از یک دوره بازیابی

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

1 استادیار گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد تکثیر و پرورش آبزیان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

  امروزه با توجه به رشد سریع و افزایش روز افزون کاربرد نانو ذرات، احتمال ورود این مواد به محیط‌ های آبی و بروز مسمومیت در آبزیان وجود دارد. در مطالعه حاضر 135 قطعه بچه ماهی‌ ‌قزل‌آلای رنگین‌کمان با وزن متوسط 30 گرم میان 3 تیمار، در قالب یک طرح کاملا تصادفی دو مرحله‌ای، توزیع شدند. طی 21 روز نخست (مرحله اول) ماهیان در معرض غلظت‌های مختلف نانوذره مس شامل گروه شاهد (بدون نانوذره) ، ppb 25 و ppb 50 قرار گرفتند. در نهایت با هدف بررسی توانایی بازسازی آسیب‌های احتمالی، ماهیان مزبور به مدت 21‌روز دیگر در محیط فاقد نانوذره مس نگهداری شدند. در پایان روزهای 21 و 42 به منظور بررسی آسیب‌های بافت کبد و فاکتورهای خونی و بیوشیمیایی در گروه های مختلف آزمایشی، نمونه‌برداری انجام شد. نتایج بافت شناسی کبد در مرحله اول نشان داد که هر دو تیمار حاوی نانو ذره باعث ایجاد آسیب‌هایی همچون پرخونی شدید در ساختار کبد و تخریب سیتوپلاسم شده است. همچنین دژنراسیون سیتوپلاسمی و واکوئلی هپاتوسیت‌های نزدیک به سینوزوئیدها در تیمار دوم رویت گردید. در تیمار سوم نیز نکروز کبدی، التهاب، تورم شدید در ناحیه مجاری صفراوی، کپسول‌ها و ترشحات ناشی از التهاب قابل ملاحظه بود. در مرحله دوم مطالعه نیزآسیب‌های بافتی به میزان کمتری قابل مشاهده بود. نتایج حاکی از وجود تفاوت معنی‌دار ‌(05/0>P) در میزان فعالیت آنزیم GGT بود. تعداد گلبول‌های سفید خون بین تیمارهای 1 و 3 به طور معنی‌داری متفاوت بود‌‌ (05/0>P). در مرحله دوم مطالعه نیز تعداد گلبول‌های قرمز و هماتوکریت، اختلاف معنی‌داری نشان ندادند‌ (05/0<P). جمع بندی نتایج نشان می دهد نانو ذره مس سبب آسیب به بافت کبد بچه ماهیان می گردد که در غلظت های بالا، شدت این آسیب ها افزایش می یابد، به نحوی که برخی از این آسیب‌ها حتی پس از اتمام مرحله مواجهه نیز در بافت‌های هدف قابل مشاهده است. پژوهش‌های بیشتر در زمینه سمیت نانومواد می‌تواند در استفاده و دفع هوشیارانه این ترکیبات جهت کاهش و در برخی موارد بازیابی آثار زیان‌بار این ترکیبات در بوم‌سازگان‌های آبی در دستیابی به یک توسعه پایدار موثر باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Pathology of copper nanoparticles on liver histoarchitecture and haemato-biochemical parameters of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) fingerlings before and after a recovery period

نویسندگان [English]

  • A. Imani 1
  • K. Sarvi Moghanlo 1
  • S. Khani 2
1 Assistant professor of Department of Fisheries, Faculty of Natural Resource, University of Urmia. Urmia, Iran.
2 M.Sc. of Fisheries Faculty of Natural Resource, University of Urmia. Urmia, Iran.
چکیده [English]

Nowadays due to rapid development and wide applications of nanosized matters, the possibility of their discharge into water bodies and their subsequent toxicity to aquatics are also increased. Total of 135 fingerling rainbow trout with an average weight of 30g were randomly allocated to three treatments in a two-stage completely randomized design experiment. During first 21 days, fish were exposed to three concentrations of the nanoparticles, namely, 0, 25 and 50 ppb. The final post nanoparticle exposure stage was also lasted for 21 days to scrutinize the ability of fish to recover from damage of first stage. Some hematologic, hepatic and biochemical indices of rainbow trout were evaluated at the end of each stage (days 21 and 42). Light microscopic analyses demonstrated cytoplasmic and vacuolated degeneration in hepatocytes enclosed to sinusoids, which were changed to severe hepatic necrosis and inflammatory exudate accumulation. Results from the first stage indicated that GGT was significantly (P<0.05) different among treated cases. Remarkable (P<0.05) alteration was revealed in WBC amongst experimental groups. At the end of stage, no significant differences were observed regarding the number of red blood cells and hematocrit. In conclusion, it is conceivable that copper nanoparticles can cause noticeable damage to trout physiology which in some cases can exist even after prolonged post exposure recovery periods. An extensive investigation on the nanomaterial toxicity could considerably be helpful through wise application and disposal of engineered nanomaterials to reduce and in some circumstances ameliorate the adverse effects in aquatic ecosystems for the sake of sustainable development.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Nanotoxicology
  • Hepatic necrosis
  • Serum biochemical profile
  • Rainbow trout
1- Affonso, E.G., Polez, V.L.P., Correa, C.F., Mazoa, A.F., Araujo, M.R.R. and Moraes, G. 2002. Blood parameters and metabolites in teleost fish Colossoma macropomum exposed to sulfide or hypoxia. Comp. Biochem. Physiol. C, 33: 375-382.
2- Alishahi, M. and Mesbah, M. 2010. Comparison of silver nanoparticle’s toxicity in four fish species: Ctenopharyngodon idella, Barbus grypus, Astronorus ocellatus and Cichlasoma severums. Mar. Biol., 7: 45-51. (In Persian).
3- Ates, M., Daniels, J., Arsalan, z. and Farahi, I.O. 2013a. Comparative evaluation of impact of Zn and ZnO on brine shrimp (Artemia salina) larvae: effects of particle size and solubility on toxicity. Roy. Soc. Chem., 15: 225-233.
4- Ates, M., Daniels, J., Arsalan, Z. and Farahi, I.O. 2013b. Effects of aqueous suspensions of titanium dioxide nanoparticles on Artemia salina assessment of nanoparticle aggregation, accumulation and toxicity. Environ. Monit. Assess., 85: 3339-3348.
5- Bellentani, S. and Tiribelli, C. 2001. Spectrum of liver disease in the general population: Lessons from the Dionysos study. J. Hepatol., 35: 531–537.
6- Carrola, J., Fernandes, A., Ferreira-Cardoso, J.V., Figueiredo-Fernandes, A., Fontaínhas- Fernandes, A., Garcia-Santos, S., Matos, P. and Monteiro, S.M. 2007. Histopathological changes in liver and gill epithelium of Nile tilapia, Oreochromis niloticus, exposed to waterborne copper. Pesqui. Vet. Bras., 27(3) : 103-109.
7- Chen, X. and Schluesener, H.J. 2008. A nanoproduct in medical application. Toxicol. Lett., 176 (1) : 1-12.
8- Chen, J., Dong, X., Xin, Y. And Zhao, M. 2011. Effects of titanium dioxide nano-particles on growth and some histological parameters of zebrafish (Danio rerio) after a long-term exposure. Aquat. Toxicol., 101(3-4) :493-499.
9- Farkasو J., Christian, P., Urrea J.A., Roos, N., Hassellöv, M. and Tollefsen K.E. 2010. Effects of silver and gold nanoparticles on rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) hepatocytes. Aquat. Toxicol., 96(1) :44-52.
10- Ferraris, R. P., Tan, J. D. and Dela Cruz, M. C. 1987. Development of the digestive tract of Milkfish, Chanos chanos (Forsskal): histology and histochemistry. Aquaculture, 61: 241-257.
11- Figueiredo-Silva, A. C., Corraze, G., Kaushik S., Peleteiro, J.B. and Valent, L. M. P. 2010. Modulation of blackspot seabream (Pagellus bogaraveo) intermediary metabolic pathways by dispensable amino acids. Amino Acids, 39: 1401–1416.
12- Handy, R.D., Al-Bairuty, G., Al-Jubory, A., Ramsden, C.S., Boyle, D., Shaw, B.J. and Henry, T.B. 2011. Effects of manufactured nanomaterials on fishes: a target organ and body systems physiology approach. J. Fish Biol., 79: 821–853.
13- Hussain, S. M., Hess, K. L., Gearhart, J. M. and Geiss, K. T. 2005. In vitro toxicity of nanoparticles in BRL 3A rat liver cells. Toxicol. in Vitro, 19(7) : 975–983.
14- Jing, X., Ye, W., Qunji, X. and Xuedong, W. 2011. Synthesis of highly stable dispersions of nanosized copper particles using L-ascorbic acid. Green Chem, 13: 900–904.
15- Kovriznych, J. A., Sotnikova, R., Zeljenkova, D., Rollerova, E. and Szabova, E. 2014. Long- term (30 days) toxicity of Nio nanoparticles for adult zebrafish (Danio rerio). Interdiscip. Toxicol. 7(1) : 23- 26.
16- Lam, C.W., James, J.T. and McCluskey, R. 2006. A review of carbon nanotube toxicity and assessment of potential occupational and environmental health risks. Crit. Rev. Toxicol. 36: 189-217.
17- Longo, D., Fauci, A., Kasper, D., Hauser, S., Jameson, J. and Loscalzo, J. 2012. Harrison’s Principles of Internal Medicine. Vol.1&2, 18th Edition, The McGraw-Hill Companies, New York, 2800 pages.
18- Louei Monfared, A. and Soltani, S. 2013. Effects of silver nanoparticles administration on the liver of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss): histological and biochemical studies. European J. Exp. Biol., 3(2) : 285-2894.
19- Martirosyan, A., Polet, M., Bazes, A., Sergent, T. and Schneider, Y. J. 2012. Food Nanoparticles and Intestinal Inflammation: A Real Risk? INTECH Open Access Publisher.
20- Mohammadnejad-Shamoushaki., M., Soltani, M., Sharifpour, E. and Imanpour, M. 2011. The Effect of Diazinon on haematological indices of male Caspian kutum (Rutilus frisii kutum). J. Vet. Med., 5(16) :23-32 (In Persian).
21- Monteiro-Riviere, N.A. and Tran, C.L. 2007. Nanotoxicology-Characterization, Dosing and Health Effects. Informa Healthcare, New York.
22- Oluwafemi, F. and Taiwo, V.O. 2004. Reversal of toxigenic effects of aflatoxin B,on cockerels by alcoholic extract of African nutmeg, Monodora myristica. J. Sci. Food Agriculture, 84: 330-340.
23- Parveen, A., Rizvi, S. H. M. and Gupta, A. 2012. NMR-Based metabonomics study of sub-acute hepatotoxicity induced by silica nanoparticles in rats after intranasal exposure. Cell. Mol. Biol., 58 (1) : 196-203.
24- Perello, M. and Throck Morton, A., 2013. Effects of direct and dietary exposure to nanoparticle on tritrophic system national confrecean on under graduate, Research (NCUR) , 1-8.
25- Pousti, E. and Adibmoradi, M. 2004. "Comparative histology and histotechnique." University of Tehran Press, 519 pages (In Persian).
26- Sattari, M. 2014. Aquatic Animals health and diseases. Haghshenass publication, 736 pages (In Persian).
27- Shaw, B., Handy, R. and Smith, T. 2009. Dietary exposure to titanium dioxide nanoparticles in rainbow trout, (Oncorhynchus mykiss) : no effect on growth, but subtle biochemical disturbances in the brain. Ecotoxicology, 18(7) : 939-951.
28- Shaw, B.J., Al-Bairuty, G. and Handy, R. D. 2012. Effects waterborne copper nanoparticles and copper sulphate on rainbow trout, (Oncorhynchus mykiss): Physiology and accumulation. Aquat.Toxicol., 116: 90– 101.
29- Simmons, A. 1997. Hematology. Simmons and Butterworth Heinemann Medical: 507 pages.
30- Steel, R.G., Torrie, J.H., Dickey, D.A. 1997. Principles and procedures of statistics: A biological approach. McGraw-Hill. 672 pages.
31- Xiong, J., Wang, Y., Xue, Q. and Wu, X. 2011. Synthesis of highly stable dispersions of nanosized copper particles using L-ascorbic acid. Green Chem., 13: 900–904.