مطالعه مورفومتری غدد لنفاوی پیش کتفی، پیش رانی و پس زانوئی در شتر یک کوهانه (Camelus dromedarius)

راجی, احمد رضا; فیض بخش, حامد

مطالعه مورفومتری غدد لنفاوی پیش کتفی، پیش رانی و پس زانوئی در شتر یک کوهانه (Camelus dromedarius)

شناسنامه علمی شماره

نویسندگان

¹ استادیار گروه علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد

² دانش آموخته دوره دکتری دامپزشکی دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در این تحقیق مجموعاً تعداد 121 عدد غده لنفاوی پیش کتفی، پیش رانی و پس زانوئی ازسمت راست و چپ به طور تصادفی از شترهای یک کوهانه نر بالغ و سالم کشتار شده در کشتارگاه صنعتی مشهد جمع آوری شد.سپس مورفومتری هر کدام از غدد شامل طول، عرض، قطر، وزن، حجم و دانسیته اندازه گیری و میانگین و انحراف معیار داده ها مشخص گردید. نتایج نشان داد که موقعیت این غدد در شتر مشابه با گاومی باشد، از لحاظ شکلی غدد لنفاوی پیش کتفی1 و پیش رانی2 بیضی شکل و کشیده وغده لنفاوی پس زانوئی گرد3 می باشد. میانگین طول، عرض و قطر غده لنفاوی پیش کتفی راست 18/9، 57/3، 09/2 سانتی متر، غده لنفاوی پیش کتفی چپ27/9، 72/3، 32/2 سلنتی متر، غده لنفاوی پیش رانی راست 51/9،9/3، 71/2سانتی متر، غده لنفاوی پیش رانی چپ 13/8، 36/3،3/ 3 سانتی متر، غده لنفاوی پس زانوئی راست 31/4، 27/3، 27/2 سانتی متر و غده لنفاوی پس زانوئی چپ 62/4، 33/3، 35/2 سانتی متر اندازه گیری شد .از بین غدد لنفاوی ذکر شده غده لنفاوی پیش رانی راست طویل ترین، عریض ترین و قطورترین (51/9، 9/3، 71/ سانتی متر2)غده است که دارای وزن و حجم (8/48گرم، 62/52سانتی متر مکعب) بیشتری نیزمی باشد و کمترین طول، عرض و قطربترتیب مربوط به غدد پس زانوی راست، پس زانوئی چپ و پیش کتفی راست می باشد. کمترین حجم و وزن به ترتیب در غدد لنفاوی پس زانوئی راست وپیش رانی راست مشاهده شد. اطلاعات بدست آمده می تواند در علوم آناتومی، بهداشت و بازرسی گوشت و طب داخلی دامپزشکی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

کود دامی

20.1001.1.24235407.1389.23.2.7.4

عنوان مقاله [English]

Morphometrical study of prescapular, prefemoral and popliteal lymph node of one-humped camel (Camelus dromedaries)

نویسندگان [English]

A.R Raji ¹
H Fazbakhsh ²

² Department of Basic Sciences, Faculty of Veterinary Medicine, Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

In this study 121 prescapular, prefemoral and popliteal lymph node of male healthy camel from Mashhad abattoir were collected. After collecting of specimens factors such as: Length, width, thickness, weight, volume and density of each lymph node were measured by caliper device. All factors were analyzed and compared using Excel program. It was revealed that, normal dimensions of right prescapular lymph node (Length, width and thickness) were 9.18±1.39, 3.57±1.06, 2.09±0.38, left prescapular lymph node 9.27±1.56, 3.27±0.93, 2.32±0.69, right prefemoral lymph node 9.51±2.86, 3.9±0.61, 2.71±0.47, left prefemoral lymph node 8.13±2.72, 3.36±0.27, 2.3±0.45, right popliteal lymph node 4.31±0.61, 3.27±0.44, 2.27±0.5 and left popliteal lymph node 4.62±0.51, 3.33±0.63, 2.35±0.58. Maximum length (9.51±2.86), width (3.9±0.61) and thickness (2.71±0.47) were observed in right prefemoral lymph node. Minimum length (4.31±0.61), width (3.27±0.44) and thickness (2.09±0.38) were observed in right popliteal, right prefemoral and right prescapular lymph node. Minimum volume (15.07±6.15) and density (1.02±0.24) were observed in right popliteal and right prefemoral lymph node.

مراجع

1- مازندران، ن، (1379، 1) اطلس رنگی بازرسی گوشت، انتشارات نوربخش، چاپ اول.تهران.##

2- محمد پور، ا. ع.، رادمهر، ب. آل علی دهکردی، م. (1385) مطالعه مورفولوژی و موفومتری عقده های لنفاوی مهم گاو در بازرسی گوشت، مجله پژوهش و سازندگی، شماره 71، ص 18-13.##

3- محمدپور، ا. ع. (1386) مطالعه بیومتری و هیستومورفومتری دژپیه های لنفاوی پیش کتفی، پیش رانی و رکبیطبیعی در گوسفند لری- بختیاری،مجله علم و فناوری، جلد6، شماره1و2، ص 88-82.##

4- مقدس،1، (1376) شتر و پرورش آن، انتشارات نوربخش، چاپ اول، تهران، 21-15.##

5- ناضر عدل، ک، (1365) پرورش شتر، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ اول، تبریز، 40-37.##

6- Abdel –Magied, E. M., Taha A. A., Al-Qarawi, A. A., Elfaki, M. G., (2001) The parotid, mandibular and lateral retropharyngeal lymph nodes of the camel (Camelus dromedaries). Anat. Histol. Embryol. 34(4): 199-203.##

7- Bagi, A. S., Vyas, K. N., Bnayani, D. M., (1992) Study on the various dimensions of superficial regional lymph nodes in young and adult surti buffalo (Bubalus bubalis). Indian Vet. J. 69; 172-175.##

8- Dyce, K. M., Sack, W. O., Wensing, G. J. G., (1995) Text book of veterinary Anatomy, W.B. Saunders Company, pp.712-725.##

9- Gracey, J.F., Collins, D.S., (1992) Meat Hygiene, Baillieve Tindall, pp. 43-49.##

10- Herenda, D.C., Franco, D.A.,(1991) Food Animal Pathology and Meat Hygiene, Mosby Company, pp. 29-45.##

11- Klaus-Dieter, B., Robert, E.H., (2003) Bovine Anatomy, Schlutersche, pp. 60, 90, 118.##

12- Konig, H.E., Liebich, H.G, (2007) Veterinary Anatomy of Domestic Mammals. Schattauer, pp. 475-484.##

13- Leslie. P.G., James, L.H, (2001) Color textbook of Histology, W.B. Saunders Company, pp. 291-293.##

14- Michael, H.R., Gordon, I.K., Wojciech, P., (2003) Histology a Text Book and Atlas. Lippincott Williams and Wilkins, Philadelphia, pp.374-378.##

15- Panchal, K. M., Vyas, K. N., Vyas, Y. L., (1998) Histomorphological study on secondary lymphoid organs (spleen, sublumbar lymph nodes and peyer`s patches) of the Marwari sheep(Ovis aries). Indian Vet. J. 75:318-322.##

16- Victor, P.E., (2008) Atlas of Histology, Lippincott Williams and Wilkins, pp. 196-201.##

17- Wernery, U., Kaaden, O. R., (2002) Infection disease in Camelids .2nd ed. Blackwell Science, Berlin, pp. 36-38, 91-118.##

18- Wilson, W. G., (1998) Wilson's practical meat inspection, 6th ed., Blackwell Science, pp.37-41.##

19- Yoon, Y. S., Shin, J. W., Lee, J. S., (1999) Age related morphological studies on hemal node and hemolymph node in Korean native goats. Korean J. of Vet. Res. 39:865-877. ##