بررسی میزان شیوع و برخی عوامل مرتبط با آبسه‌های کبدی در گاوهای کشتار شده در کشتارگاه شیراز

شناسنامه علمی شماره

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان

2 استادیار گروه پاتوبیولوژی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز

3 دانش آموخته دکتری عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

4 دانش آموخته دکتری عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی دانشگاه شیراز، شیراز

چکیده

به منظور بررسی میزان شیوع آبسه های کبدی در گاوهای کشتار شده در کشتارگاه شیراز، کبد 435 رأس گاو  ( 242 رأس دام نر و 193 رأس دام ماده) که بصورت تصادفی انتخاب شده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. در کبدهای مورد بررسی تعداد، اندازه و موقعیت آبسه های کبدی و نیز سن و جنس دام ها تعیین و ثبت گردید. 34 کبد (28/8 درصد) دارای جراحات قابل مشاهده بودند ، که 28 کبد (44/6 درصد) دارای آبسه بودند (20 کبد دارای آبسه و 8 کبد دارای اسکار به جای مانده از آبسه)،  و در 6 کبد (38/1 درصد) تلانژیکتازی مشاهده گردید. از نظر میزان شیوع آبسه های کبدی بین دو جنس نر و ماده اختلاف معنی داری وجود نداشت (6/6 درصد در گاوهای نر و 22/6 درصد در گاوهای ماده). میانگین تعداد آبسه مشاهده شده در کبدهای مبتلا 253/0± 93/1 بود و از این نظر بین دو جنس اختلاف معنی داری وجود نداشت  (05/0>p) . همبستگی نسبتاً معنی دار منفی بین سن و تعداد آبسه مشاهده شده در کبد دام های مبتلا وجود داشت (06/0 =P ،344/0- =r ). دام ها به سه گروه سنی (زیر دو سال، بین دو تا 5 سال و بیشتر از 5 سال) تقسیم شدند. میزان شیوع آبسه های کبدی در گاوهای با سن بیش از پنج سال بصورت معنی دار بیش از دو گروه سنی دیگر بود  (01/0>p) . بیشترین موارد آبسه مشاهده شده (6/47 درصد) در لوب چپ و سپس در سطح دیافراگماتیک کبد (8/23 درصد) بود که از این نظر بین دو جنس و گروه های سنی مختلف اختلاف معنی داری وجود نداشت. 
 

عنوان مقاله [English]

Liver abscess prevalence and some related factors in slaughtered cattle in Shiraz abattoir

نویسندگان [English]

  • J Tajik 1
  • A Derakhshandeh 2
  • A Rostami 3
  • L Khajooei 4
1 Assistant Professor, Department of Clinical Studies, School of Veterinary Medicine, Shahid Bahonar University of Kerman, Kerman, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Pathobiology, School of Veterinary Medicine; Shiraz University, Shiraz, Iran
3 Graduated from School of Veterinary Medicine, Shiraz University, Shiraz, Iran
4 Graduated from School of Veterinary Medicine, Shiraz University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

To study the prevalence of liver abscess in cattle slaughtered in Shiraz, livers from 435 (242 male and 193 female) randomly selected cattle were examined. In the examined livers, number, location and size of the abscesses were recorded. Gross lesions were found in 34 (8.28%) out of the examined livers; of which 28 liver (6.44%) had liver abscess (20 liver had abscesses and 8 liver had scarring), and telangiectasis was found in 6 liver (1.38%). No significant difference was found between both sexes in presence of the abscesses. The mean number of the abscesses in the affected livers was 1.93± 0.253 (Mean±SEM), which had no significant difference between the two sexes (P>0.05). The number of the abscesses in the affected livers had a marginally significant correlation with age (r= -0.344, P=0.06). The animals were divided into three age groups according to their age as: ≤2 years, between 2 and 5 years, and > 5 years. The prevalence of the liver abscess in the last group was significantly higher than others (P<0.01). Most of the abscesses were found in left lobes (47.6%) and in diaphragmatic surfaces (23.8%) of the affected livers. There was no significant difference between the two sexes and between the different age groups in the location of the abscesses.

1- عراقی سوره ع، یوسف بیگی ق، حبیب ساوچبلاغی ش، (1384)مطالعه باکتریولوژیک آبسه های کبدی در گاوهای کشتار شده در کشتارگاه شهرستان ارومیه. چهاردهمین گردهمایی دامپزشکان علوم بالینی.##
2- قدردان مشهدی ع ر، قربان پور نجف آبادی م، راسخ ع ر، کاظمی ج، (1383) تعیین میزان فراوانی آبسه های کبدی و علل باکتریایی بوجود آورنده آن در گاوان کشتار شده در کشتارگاه اهواز،  مجله دامپزشکی ایران. 8: 53-60##
3- لطف اله زاده ص، مخبر دزفولی م ر، تاجیک پ، عبدلی ع ر، شریف زاده ع، (1384) مطالعه باکتریولوژیک آبسه های کبدی در گاوهای کشتار شده در کشتارگاه شهرستان شهرکرد. مجله تحقیقات دامپزشکی. 6: 369-373.##
4-Braun, U., Pusterla, N. and Wild, K. (1995) Ultrasonographic findings in 11 cows with a hepatic abscess. Vet. Rec. 137: 284-290.##
5-Brink, D.R., Lowry, S.R., Stock, R.A. and Parrott, J.C. (1990) Severity of liver abscess and efficiency of feed utilization of feedlot cattle. J. Anim. Sci. 68: 1201- 1207. ##
6-Dore, E., Fedteau, G., Helie, P. and Francoz, D. (2007) Liver abscesses in Holstein dairy cattle: 18 cases (1992–2003). J. Vet. Int. Med. 21: 853–85##
7-Johnson, G. and Libery, P. (1974) Liver abscess in intensively fed cattle. Acta Vet. Scand. 15: 264- 273##
8-Jubb, K.V.F., Kennedy, P.C. and Palmer, N. (1993) Pathology of domestic animals. 4th Edn. London, Academic Press. pp: 319-406##
9-Kanoe, M., Imagawa, H., Toda, M., Sato, A. and Inoue, M. (1976) Bacteriology of bovine hepatic abscesses. Jap. J. Vet. Sci. 38, 263-8.##
10-Nagaraja, T.G. and Chengappa, M.M. (1998) Liver abscesses in feedlot cattle: A review. J. Anim. Sci. 76: 287- 298.##
11-O'Sullivan E.N. (1999) Two-year study of bovine hepatic abscessation in 10 abattoirs in County Cork, Ireland. Vet. Rec., 145: 389-393.##
12-Radostitis, O.M., Gay, C.C., Hinchcliff, K.W. and Constable, P.D. (2007) Veterinary medicine, A text book of the disease of cattle, horses, sheep , pigs and goats. 10th ed., Sunders Elsevier, Edinburgh. P: 395##
13-Robert, J.L. (1982) The prevalence and economic significance of liver disorders and contamination in grain-fed and grass-fed cattle. Aust Vet J. 59: 129132.##
14-Todd, G.C. and Krook, L. (1966) Nutritional Hepatic Necrosis in Beef Cattle “ Sawdust Liver”. Vet. Pathol. 3:379-400.##