اثرات درون تنی (in vivo) غلظت‌های مختلف عصاره آبی‌الکلی آویشن (Thymus vulgaris) واسطوخودوس (Lavandula angustifolia) بر جرب واروآ دستراکتور (Varroa destructor)

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

1 گروه پاتوبیولوژی، بخش انگل‌شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه،ایران

2 دانشگاه ارومیهگروه پاتوبیولوژی، بخش انگل‌شناسی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه،ایران

3 موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی کرج، کرج، ایران

چکیده

مقدمه: اهمیت زنبور ‌عسل در گرده‌افشانی و افزایش محصولات کشاورزی و تولید محصولات مختلف می‌باشد. جرب واروآ دستراکتور (Varroa destructor) از عوامل انگلی مهم زنبورعسل اروپایی (Apis mellifera) در ایران و سراسر جهان است. استفاده از آفت‌کش‌های شیمیایی افزایش هزینه‌های درمان، مقاومت دارویی را بدنبال دارد. عصاره‌های گیاهی جایگزین مناسبی برای آن‌ها هستند.
هدف: ارزیابی اثرات درون‌تنی (in vivo) غلظت‌های مختلف عصاره آبی‌الکلی آویشن (Thymus vulgaris) و اسطوخودوس (Lavandula angustifolia) و میزان اثربخشی آن‌ها بر جرب‌های واروآ دستراکتور بود.
روش کار: از 320 کندو جهت شناسایی کندوهای آلوده نمونه برداری گردید. بر روی 24 کندو مطالعات درمانی انجام شد. گروه‌های درمانی شامل افشانه با غلظت‌های 5% و10% عصاره آبی‌الکلی آویشن و اسطوخودوس، گروه شاهد مثبت آپیستان و گروه شاهد منفی با سه تکرار بود. نتایج با جمع آوری و شمارش جرب های مرده در کف هر کندو در ساعت‌های 12، 24، 36، 48 و 72 ثبت گردیدند.
یافته ها: بیشترین میزان مرگ و میر جرب‌های واروآ دستراکتور در غلظت 5% عصاره آبی‌الکلی آویشن (5/4±3/87) و اسطوخودوس (4±3/76) در ساعت 48 بود. میزان اثربخشی غلظت 5% آویشن (9/74%) بر جرب‌های واروآ دستراکتور بیشتر از اسطوخودوس (5/71 %) بود. بیشترین میزان مرگ و میر جرب‌های واروآ دستراکتور در مجاورت با غلظت 10% عصاره آبی‌الکلی آویشن (7/2±97) و اسطوخودوس (5/2±3/89) در ساعت‌ 36 بود و کمتر از گروه کنترل مثبت آپیستان (6/4±101) بود. اختلاف میزان اثربخشی عصاره آبی‌الکلی آویشن (2/77%) بر جرب‌های واروآ دستراکتور از عصاره آبی‌الکلی اسطوخودوس (3/74%) معنی دار بود.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد عصاره‌های آبی‌الکلی آویشن و اسطوخودوس هر دو اثر کشندگی قابل توجهی بر جرب واروآ دستراکتور دارند و می‌توانند به عنوان جایگزین‌های طبیعی برای داروهای شیمیایی مطرح شوند. با این حال، اثربخشی عصاره آویشن به طور معنی‌داری بیشتر بوده و در شرایط کاربردی می‌تواند نسبت به اسطوخودوس انتخاب مناسب‌تری باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

In-vivo effects of different concenrations of hydroalcoholic extracts of thyme (Thymus vulgaris) and lavender (Lavandula angustifolia) on Varroa destructor

نویسندگان [English]

  • Keikhosro Sarhangzadeh 1
  • Mohammad Yakhchali 2
  • Mostafa Moradi 3
1 Department of Pathobiology, Faculty of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran.
2 Department of Pathobiology, Faculty of Veterinary Medicine, Urmia University, Urmia, Iran.
3 Research Institute of Vaccine and Serum production of Karaj, Karaj, Iran
چکیده [English]

Introduction: Varroa mite is an important parasitic agent of European honey bees (Apis mellifera) in Iran and the world. The use of chemical pesticides increases the treatment costs, resistence to pesticides and ontamination of beehive products. Herbal extracts are promising alternative for chemical pesticides.
Objectives: The aim of this study was to evaluate in-vivo effects of hydroalcoholic extracts of thyme (Thymus vulgaris) and lavender (Lavandula angustifolia) on V. destructor.
Methods: Sampling was undertaken from 320 bee hives. The study was carried out on 24 infected hives. Treatment groups were 5% and 10% spray of hydroalcoholic extracts of thyme and lavender, Apistan as positive group and negative control group with three replicates. Dead mites were collected on the floor of each hive at 12, 24, 36, 48 and 72 hours and counted.
Results: The highest mortality of V. destructor mites in thyme (87.3±4.5) and lavender (76.3±4) treatment groups with concentration of 5% was at 48h. Effectiveness of thyme (74.9%) was higher than lavender (71.5%). While, the highest mortality of examined mites in thyme (97.3±2.7) and lavender (89.3±2.5) treatment groups at 10% concentration was at 36h. There was significant difference between effectiveness of thyme (77.2%) and lavender (74.3%).
Conclusion: The results uncovered hydroalcoholic extracts of thyme and lavender had remarkable mortality effects on V. destructor and they may be promising alternative for chemical compounds. However, efficacy of hydroalcoholic extract of lavender was significantly higher and may be more suitable opption than hydroalcoholic extracts of thyme in use.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Honey bee
  • Thyme
  • Lavender
  • Varroa destructor

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 31 شهریور 1404
  • تاریخ دریافت: 04 خرداد 1404
  • تاریخ بازنگری: 29 شهریور 1404
  • تاریخ پذیرش: 30 شهریور 1404