بررسی شیوع سرمی بروسلوز و برخی از عوامل خطر موثربرآن در جمعیت دام روستایی استان زنجان

نوع مقاله : مقاله کامل

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی اپیدمیولوژی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران

2 استاد اپیدمیولوژی، گروه بهداشت و کنترل مواد غذایی،دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، ایران

3 استادیار، گروه میکروبیولوژی و ایمونولوژی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، ایران

4 استاد گروه آمار و اپیدمیولوژی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

چکیده

بروسلوز یکی از شایع‌ترین بیماری‌های قابل‌انتقال بین انسان و دام در ایران می‌باشد. بر اساس بروز سالانه بروسلوز انسانی، استان زنجان در گروه با خطر بالا طبقه‌بندی‌شده که به نظر می‌رسد مربوط به شیوع بالای بیماری در دام‌های اهلی استان باشد. این مطالعه مقطعی در نیمه اول سال 1397 جهت برآورد میزان شیوع، تعیین و سنجش عوامل خطر مؤثر بر آن در دام‌های روستایی استان زنجان در سطح انفرادی و گله‌ای صورت گرفت. برای این منظور از آزمایش‌های سرم‌شناسی رزبنگال (Rose Bengal)، رایت (Wright) و 2- مرکاپتواتانول (2-Meraptoetanol) همراه با تفسیر متوالی آن‌ها استفاده شد. نتایج نشان داد که میزان شیوع سرمی انفرادی و گله‌ای بیماری به ترتیب 4.0 درصد و 33.2 درصد بوده و در 51.9 درصد روستاها دام دارای تیتر آنتی‌بادی علیه بروسلا وجود داشت. برآورد نسبت شانس
(Odds Ratio:OR) نشان داد که دفن یا سوزاندن جنین، جفت و پرده‌های جنینی سقط شده (0.21=OR) و جمع‌آوری روزانه کود درفصل زایش (0.3=OR) از عوامل محافظت‌کننده در شیوع بیماری بوده درحالی‌که وجود بز در ترکیب گله (9.0=OR)، وجود سگ گله اختصاصی در دامداری (7.9=OR)، معرفی دام جدید به گله (5.0=OR)، جنین، جفت و پرده‌های جنینی سقط شده را در اختیار سگ قرار دادن (3.6=OR)، رها نمودن این اندام‌ها در محیط (5.2=OR)، دانش ناکافی دامدار در مورد روش‌های انتقال بیماری (3.3=OR)، نبود سابقه واکسیناسیون علیه بروسلوز (10.3=OR) و وجود سابقه سقط‌جنین در دام (3.7=OR) به‌عنوان عوامل خطر مهم برای ابتلاء سرمی بروسلوز شناخته شد. لذا در کنار اقدامات کنترلی معمول، به‌منظور مبارزه هدفمند با بروسلوز در استان ضروری است در جهت تقویت عوامل محافظت‌کننده و نیز در راستای تضعیف عوامل خطر بیماری اقدامات کنترلی اختصاصی را تعریف و اجرا نمود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Seroprevalence and associated risk factors of brucellosis in rural domestic ruminants in Zanjan province

نویسندگان [English]

  • M. B. Hajkazemi 1
  • A. R. Bahonar 2
  • B. Nayeri Fasaei 3
  • A. Rahimi Foroushani 4
1 Student in Epidemiology, Department of Food Hygiene and Control, Faculty of veterinary medicine, university of Tehran, Iran
2 Professor, Department of Food Hygiene and Control, Faculty of veterinary medicine, university of Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Microbiology and Immunology, Faculty of veterinary medicine, university of Tehran, Iran
4 Professor, Department of Epidemiology and Biostatistics, School of Publich Health, Tehran University of Medical Sciences
چکیده [English]

Brucellosis is one of the most common zoonoses in Iran. Zanjan province has been categorized as a high-risk region based on annual human Brucellosis incidence reports. It seems the high prevalence of the disease is related to the morbidity of disease in the domestic animals. This cross-sectional survey was carried out between January and December 2018, to estimate the seroprevalence and related risk factors in rural domestic ruminants in Zanjan province at individual and herd levels. For this purpose, Rose Bengal, Wright and 2-Mercaptoethanol serological tests with serial interpretation were used. The results showed that the seroprevalence of the disease at individual and herd-level were 4.0% and 33.2% respectively. In 51.9% of the villages there were animals with antibody titres against Brucella. Estimating of odds ratio (OR) showed that aborted fetal and related membranes burial (Odds Ratio: OR=0.2) and daily removing of manure in Livestock breeding season (OR=0.3) were protective factors. leaving aborted fetuses, fetal placenta and embryonic layers for the dogs (OR=3.6), disposal of the organs in the environment (OR=5.2), presence of goats in the herd/flock composition (OR=9.0), Abortion history (OR=3.7), the presence of herd dogs in farm (OR=7.9) , inadequate knowledge of farmer about the disease transmission routes (OR=3.3) , introduction of new animal to the herd(OR=5.0) and lack of vaccination history against brucellosis(OR=3.7) were significant risk factors. Therefore, it is essential to define and execute specified measures in order to strengthen protective factors and also weaken the risk factors of the disease in the province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Brucellosis
  • Seroprevalence
  • Risk factors
  • ruminant
  • Zanjan

مراجع

1. Nakeel AS, Arimi S. A Sero-epidemiological Survey of Brucellosis, Q-Fever and Leptospirosis in Livestock and Humans and Associated Risk Factors in Kajiado County- Kenya. J Trop Dis. 2016;
2. Brucellosis: OIE - World Organisation for Animal Health [Internet]. [cited 2018 Oct 26]. Available from: http://www.oie.int/en/animal-health-in-the-world/animal-diseases/Brucellosis/
3. Benkirane A. Ovine and caprine brucellosis: World distribution and control/eradication strategies in West Asia/North Africa region. Small Rumin Res. 2006;62(1–2 SPEC. ISS.):19–25.
4. Brucellosis in humans and animals FAO Food and Agriculture Organization of the United Nations 92 4 154713 8. 2006.
5. Assadi M, Siyadatpanah A, Soufiani KB, Mobayyen H, Sadighbayan K, Asadi J, et al. Brucellosis in Iran: A Literature Review. J Am Sci [Internet]. 2013;9(3):7–12. Available from:http://www.jofamericanscience.org/journals/am-sci/am0903/027_16569am0903_203_208.pdf
6. Esmaeili H. Brucellosis in Islamic republic of Iran. 2014;3(3):47–57.
7. FAO. Brucella Melitensis in Eurasia and the Middle East. Animal Production and Health Proceedings. 2010. 57 p.
8. Golshani M, Buozari S. A review of Brucellosis in Iran: Epidemiology, Risk Factors, Diagnosis, Control, and Prevention. Iran Biomed J [Internet]. 2017 [cited 2018 Oct 28];21(6):349–59. Available from: http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/28766326
9. Samsami SM, Nemati MH. A Sero_epidemiology survey on brucellosis in livestock farm in Zanjan county(In farsi). Zanjan; 1395.
10. Salman M. Animal disease surveillance and survey systems: methods and applications. Salman M., editor. Blackwell; 2003. 59-61 p.
11. EkhtiarZadeh H, Esmaieli H, Amiri K, Bahreinipur A, Behyar U, Jahan Peyma D, et al. Plan and executive gideline for nimal health and disease management in1397(In Farsi). Tehran: Iranian veterinary organization; 1397. 33-57 p.
12. Radostits OM, Gay CC, Hinchclkff w K, Constable PD. Veterinary Medicine 10th Edition. 10th ed. Saunders; 2010. 991 p.
13. Sharifi H, Mashayekhi K, Tavakoli MM. Risk facts of small ruminant brucellosis: A crosssectional study in Southeast Iran 2012. Hum Vet Med. 2015;
14. Gharekhani J, Rasouli M, Abbasi-Doulatshahi E, Bahrami M, Hemati Z, Rezaei A, et al. Sero-epidemiological survey of brucellosis in small ruminants in Hamedan province, Iran. J Adv Vet Anim Res. 2016;3(4):399–405.
15. Rashidi H, Zeid abadi G, Sharifie H, Sabbagh F. A sero-epidemiology of brucellosis in sheep and goat in kerman province(In Farsi). In: 4 th National Iranian congress of Brucellosis (3-15 december 2011) (In Farsi). Tehran: Shahid beheshti univercity medical science; 1390. p. 3–7.
16. Tegegn AH, Feleke A, Adugna W MS. Small Ruminant Brucellosis and Public Health Awareness in Two Districts of Afar Region, Ethiopia. J Vet Sci Technol [Internet]. 2016;7(4):1–5. Available from: http://www.omicsonline.org/open-access/small-ruminant-brucellosis-and-public-health-awareness-in-two-districtsof-afar-region-ethiopia-2157-7579-1000335.php?aid=73851
17. Musallam II, Abo-Shehada M, Omar M, Guitian J. Cross-sectional study of brucellosis in Jordan: Prevalence, risk factors and spatial distribution in small ruminants and cattlePdf. Prev Vet Med [Internet]. 2015;118(4):387–96. Available from: http://dx.doi.org/10.1016/j.prevetmed.2014.12.020
18. Al-majali AM, Majok AA, Amarin NM, Al-rawashdeh OF. Prevalence of, and risk factors for, brucellosis in Awassi sheep in Southern Jordan. 2007;73:300–3.
19. Muma JB, Samui KL, Siamudaala VM, Oloya J, Matope G, Omer MK, et al. Prevalence of antibodies to Brucella spp. and individual risk factors of infection in traditional cattle, goats and sheep reared in livestock – wildlife interface areas of Zambia. 2006;195–206.
20. Alhamada A, Habib I, Barnes A, Robertson I. Risk Factors Associated with Brucella Seropositivity in Sheep and Goats in Duhok Province, Iraq. Vet Sci [Internet]. 2017;4(4):65. Available from: http://www.mdpi.com/2306-7381/4/4/65
21. Musallam II, Abo-Shehada M, Omar M, Guitian J. Cross-sectional study of brucellosis in Jordan: Prevalence, risk factors and spatial distribution in small ruminants and cattle. Prev Vet Med [Internet]. 2015;118(4):387–96. Available from: http://dx.doi.org/10.1016/j.prevetmed.2014.12.020
22. Rahmati Rudsari S, Darvishi A, Pur Kaveh B, Hemmati AH. A survey on dog brucellosis in neishabur county (In Farsi). In: 5 th National Iranian congress of Brucellosis (29-31 October 2013). Tehran: Shahid beheshti univercity medical science; 1392. p. 40–5.
23. Jung J-Y, Yoon S-S, Lee S-H, Park J-W, Lee J-J, Her M, et al. Prevalence state of canine brucellosis in South Korea during 2015 and 2016. Korean J Vet Res [Internet]. 2018 [cited 2018 Oct 19];58(3):125–9. Available from: https://doi.org/10.14405/kjvr.2018.58.3.125
24. Kaoud H, Zaki M, Shimaa A, Nasr a. Epidemiology of brucellosis among farm animals. Nat Sci [Internet]. 2010;8(5):190–7. Available from: http://www.sciencepub.net/nature/ns0805/22_2635_ns0805_190_197.pdf
25. Coelho AM, Coelho AC, Roboredo M, Rodrigues J. A case-control study of risk factors for brucellosis seropositivity in Portuguese small ruminants herds. Prev Vet Med. 2007;82(3–4):291–301.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 09 اسفند 1397
  • تاریخ بازنگری: 10 اردیبهشت 1398
  • تاریخ پذیرش: 04 خرداد 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار