بررسی اثر فلز جیوه بر بافت کبدی ماهی کُلمه Rutilus rutilus دریای خزر در شرایط آزمایشگاهی

شناسنامه علمی شماره

نویسندگان

1 گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

2 گروه زیست شناسی دانشگاه الزهرا (س)

چکیده

با توجه به اینکه جیوه جزء یکی از آلاینده های مخرب و مضر محسوب می شود و می تواند اثرات بسیار نامطلوبی بر بافت موجودات زنده داشته باشد به همین منظور جهت مشاهده میزان تغییرات بافتی  این آلاینده در غلظت های مختلف در شرایط ازمایشگاهی روی ماهی کُلمه (Rutilus rutilus) در این تحقیق سعی شد تأثیر غلظت های مختلف جیوه به عنوان ماده آلاینده بر بافت کبدی ماهی کُلمه مورد بررسی قرار گیرد. گونه ماهی کُلمه (Rutilus rutilus) از ایستگاه تحقیقات شیلات روستای قره سو واقع در بندر ترکمن تهیه و به آزمایشگاه منتقل گردید. بعد از نگهداری نمونه ها در آکواریوم ذخیره آن ها به مدت 48 ، 96 و 144 ساعت در معرض غلظت های 10 ، 30 و 50 میکرو گرم بر لیتر جیوه قرار داده شدند. نمونه ها در زمان های ذکر شده، از آکواریوم های شاهد و تیمار خارج سپس بافت های کبدی آن ها جهت تعیین  آسیب های بافتی استخراج شدند. لام های آماده شده پس از رنگ آمیزی با عدسی 10 و 40 میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفتند. آسیب های بافتی از قبیل تورم ابری، آتروفی، نکروز، تغییر شکل، پرخونی، تغییر شکل هسته ای، تراکم هسته ای، افزایش فاصله سینوزوئیدی و غیره در بافت کبدی ماهیانی که در معرض غلظت های مختلف جیوه قرار داشتند، مشاهده شد. به این صورت که در  غلظت 10 میکرو گرم بر لیتر جیوه حداقل آسیب بافتی مشاهده شد ولی با افزایش زمان در غلظت های 30 و 50 میکرو گرم بر لیتر جیوه حداکثر آسیب بافتی مشاهده شد.

عنوان مقاله [English]

Study of Hg effects on liver tissue in Rutilus rutilus of Caspian sea in vitro

نویسندگان [English]

  • S Mohamadzade.Baran 1
  • GH.H Vosoghi 1
  • A Mashinchian 1
  • F Abbasi 2
  • P GhavamMostafavi 1
1 Department of Marine Biology, Faculty of Marine Science and Technology, Science and Research Branch Islamic Azad University, Iran. Department of Biology, , Iran
2 Alzahra University
چکیده [English]

A series of specific toxicological effects including bioaccumulation of the pollutant, histological changes and influences on liver tissue were examined in the Roach fish (Rutilus rutilus) after the exposure to graded sublethal concentrations (10 , 30 , 50 μg Hg/L) of mercury chloride (MC). Histopathological changes, such as oedema, vacuolization, pyknotic nucleus, telangiectasis, and degenerative, can clearly be observed in the slices from the liver exposed Roach. A batch of Roach with the mean values of 5 cm in length and 5.5 g in mass were pre-raised in a static system, which was supplied with dechlorinated tap water and constantly aerated. The water qualities were controlled as follows: pH, 7.45; oxygen concentration, 7 mg/L; the water temperature, 21–22 ◦C. All fish were fed twice a day with a commercial ration of biomar. Reagents Appropriate amount of mercury chloride (MC, AR 98%, Merck-Schuchardt) was dissolved in a stock solution of 0.676g HgCl2/L. Based on the 24 h LC50 value (70  ppb) obtained from the acute exposure test, a graded series (10 , 30 , 50 μg Hg/L) of mercury chloride (MC) were administered to Roach fish (Rutilus rutilus) with 48 fish per group. The chemical exposure experiments lasted for 48 , 96 and 144 hours. These designed exposure levels were sublethal, and could induce obvious alteration of tissues abnormalities and disease at the same time.

1- فروغی، ر.، اسماعیلی ساری، ع.، قاسم پوری، م. (1385) مقایسه همبستگی طول و وزن با تراکم جیوه در اندام های مختلف ماهی سفید سواحل مرکزی خزر جنوب. دانشگاه تربیت مدرس نور.##
2- یزدانی، ل. (1384) سنجش الودگی جیوه در بافت های ماهی کفال طلایی  (Liza auratus) سواحل غربی استان مازندران. پایان نامه کارشناشی ارشد دانشگاه تربیت مدرس.##
3- Agah، H. Leermakers، M. Elskens، M. Fatemi، S.M.R. and Baeyens، W. (2006) Total Mercury and Methylmercury Concentrations in Fish from the Persian Gulf and the Caspian Sea. Water Air Soil Pollution، 181: 95–105pp.##
4-  Carvalho S, Lombardi JV, Paiva MJ, de França-Monkolski JG, Ferreira JR. (2006) Bioaccumulation of Mercury in Fish Exposed to Experimentally Contaminated Water and Sediment. Bull. Environ Contam Toxicol. 77: 854–860pp.##
5- Filenko، O.F. Xihua، D. Xulong، C. and Yuqi، Z. (1989) Distribution of mercury in the tissues of carp and its biological effects. Hydrobiol. J، 24 : 64-68pp.##
6-Johnson A.K., Thomas P. and Wilson JR R.R. (1998) Seasonal cycles of gonadal development and plasma sex steroid levels in Epinehelus morio a protogynous grouper  in the eastern Gulf of mexico, J. fish Bio. 52, 502 – 518##
7- Liao, Ch. Fu J. Shi J. Zhou Q. Yuan Ch. Jiang Gu. (2006) Methylmercury accumulation، histopathology effects، and cholinesterase activity alterations in medaka (Oryzias latipes) following sublethal exposure to methylmercury chloride. Environmental Toxicology and Pharmacology 22: 225–233pp.##
8- Mela، M. ventura D.F. Randi M.A.F. and carvalho C.E.V. (2007) Effects of dietary methlmercury on liver and kidney histology in the neotropical fish Holplias malabaricus. Ecotoxicology and environmental safety. 68 : 426-435pp.##
9- Oliveira Ribeiro, C. A., Torres, R.F. (1995) Acute effects evaluation of inorganic mercury on epidermis of Trichomycterus brasiliensis. Toxicant Environ saf, 32 : 260-266 pp.##
10- Oliveira Ribeiro, C. A. Belger, L. Pelletier, É. and Rouleau C. (2002) Histopathological evidence of organic mercury and methyl mercury toxicity in the arctic charr (Salvelinus alpinus). Environmental Research, 90 : 217-225pp.##
11-Teh, S. J.  Adams, S. M. and Hinton D. E.  (1997) Histopathologic biomarkers in feral freshwater fish populations exposed to different types of contaminant stress . Aquatic Toxicological, 37:51-70 pp.##
12- Zalups، R.K. (2000) Moleculor interactions with mercury in the kidney. Pharmacological Reviews Vol. 52, No. 1. 113-144pp.##